తెలుగు పర్యాయ పదాలు వివిధ రకాల పదాలకు, అదే అర్ధం కలిగిన ఇతర పదాలు ఉంటే.. వాటిని పర్యాయ పదాలుగా చెబుతారు.
కొన్ని పదాలు ఒకే అర్ధంతో మరికొన్ని పదాలు కలిగి ఉంటే, ఆయా పదాలను పర్యాయ పదాలుగా తెలుగులో అంటారు.
ఉదాహరణకు చూస్తే సూర్యుడుకు అనెక పర్యాయ పదాలు ఉంటాయి. అర్కుడు, భానుడు, భాస్కరుడు, ఆదిత్యుడు, దినకరుడు, ఖచరుడు వంటి పలు పర్యాయ పదాలు సూర్యునికి చెబుతారు. అలాంగే చంద్రుడికి సోముడు మరియు మరి కొన్ని తెలుగు పదాలు పర్యాయ పదాలుగా చెబుతారు.
ఇంకా భూమికి పర్యాయ పదాలు పృధ్వీ, మహి, ధాత్రి … తదిత తెలుగు పదాలు చెబుతారు. తెలుగు పర్యాయ పదాలు వివిధ పదాలు.
తెలుగు పర్యాయ పదాలు వివిధ రకాల ఈ క్రింది టేబల్లో గమనించగలరు.
బద్దకం = | బరువు = |
వర్ణం = రంగు | వాయువు = గాలి |
సూర్యుడు = భాస్కరుడు | భానుడు = సూర్యుడు |
కాటి = శ్మశానం | పాతకం = మహాపాపం |
కన్ను = నయనం | మన్ను = మట్టి |
వృక్షాలు = చెట్లు | ఖగోళం = ఆకాశం |
కీటకం = పురుగు | ఎరుక = తెలిసి |
వృత్తి = పని | ఆభరణం = నగ |
అంబరం = ఆకాశం | గగనము = ఆకాశము |
వరుణుడు = వానదేవుడు | హిరణ్యము = బంగారము |
ఆర్యముడు = సూర్యుడు | ఉష్ణకరుడు = సూర్యుడు |
ఖచరుడు = సూర్యుడు | దినకరుడు = సూర్యుడు |
ఉష్ణము = వేడి | ప్రకాశము = వెలుగు |
అంధకారం = చీకటి | రేయి = రాత్రి |
వేకువ సమయం = ఉదయసమయం | సంధ్యాసమయం = సంధి సమయం |
శోభ = మెరుగు | తగవు = గొడవ |
అల్పము = తక్కువ | నిస్తేజం = కాంతిహీనం |
ఛాయ = నీడ | దినము = రోజు |
నడిపొద్దు = మధ్యాహ్నం | సాయంకాలం = సాయంత్రం, సంధ్య సమయం, మాపటివేళ |
అచేతనం =కదలకుండా ఉండు. | పినతండ్రి =తండ్రితమ్ముడు,బాబాయి. |
చంద్రుడు = సోముడు | కుజుడు = అంగారకుడు |
స్వీకరించు = తీసుకోవడం | విసర్జించుట = విడిచిపెట్టుట |
గురుడు = బృహస్పతి | శని = శనైశ్చరుడు |
అర్కుడు = సూర్యుడు | మదం = గర్వం |
కరము = చేయి | కరములు = చేతులు |
తమస్సు = చీకటి | అంబరం = ఆకాశం |
ఆకారం = ఆకృతి | వ్యంగ్యం = వెటకారం |
వైశాల్యం=ఒక వస్తువు విస్తరించిన ప్రదేశం. | సేనాని=సేనలకు అధికారి,సైన్యాధికారి. |
కథానిక = చిన్నకథ | కనకము = బంగారము |
అనంతం = అపరిమితం | అమాత్య పీఠం = అధికారి పీఠం |
అర్భకుడు = బక్కపలచటి వాడు, చేతకాని వాడు | ఆచరణ = అమలు |
పృధ్వీ = భూమి | భానుడు = సూర్యుడు |
కీడు = చెడు | మేను = శరీరం |
ఖరవు = గర్వం | ఉద్వాహం = పెళ్లి |
అనువుగా = అనుకూలంగా | కర్కశం = కఠినం |
అవధి = హద్దు | అశ్రువు = కన్నీరు |
జత = జోడు | కుటిలం = మోసం |
కరవాలం = కత్తి | పరిమళం = సువాసన |
జాయువు = మందు, ఔషధం | సర్పం = పాము |
పతకం=గుర్తింపుగా ఇచ్చే బిళ్ళ. | బహుమతి = పురస్కారం |
పైకం = డబ్బు , సొమ్ము | కళంకం = చెడ్డపేరు, మచ్చ, గుర్తు |
స్నేహితులు = మిత్రులు | మోదం = సంతోషం |
నిశ్శబ్దం = మౌనము | గొప్ప = ఘనము |
అన్యం = ఇతరమైన | ఎఱుక = తెలుసు |
అవరోధం = అడ్డు | అవసానకాలం = చివరి కాలం |
కనికరం = దయ | జిత్తు = మాయ |
ధనం=డబ్బు | కేటాయింపు=ప్రత్యేకంగా ఏర్పాటు చేయడం |
మంకుతనం = మొండితనం | ఉక్తి = మాట |
మహి = భూమి | సమగ్రం = సంపూర్ణం |
శౌర్యం = పరాక్రమం | విస్తృతంగా = విరివిగా |
అసంఖ్యాక = లెక్కలేనన్ని | అహం = నేను అనే భావం |
ఊహ = ఆలోచన | ఋణం = అప్పు |
కేళి = ఆట | ధారణ = జ్ఞాపకం |
కైకిలి = కూలి | పిసరు = చిన్నముక్క |
ఠీవి = గాంభీర్యం | పరిపాటి = క్రమం |
పద్మం=కమలం,తామరపువ్వు. | నాట్యగత్తె= నృత్యంచేసే స్త్రీ. |
ప్రవాహము = పరంపర, వెల్లువ | వాచికము = వక్కాణము, సమాచారము |
స్వానుభవం = స్వయంగా అనుభవించినది | నిరంతరం = ఎల్లప్పుడు |
హారం = దండ | పికం = కోకిల |
అపరంజి = బంగారం | కలిమి = సంపద |
అహంకృతుడు = గర్వం చూపేవాడు | మోతుబరి = ఎక్కువ భూమిని సేద్యం చేసే రైతు(భూస్వామి) |
ఋషి = ముని | ఏక = ఒకటి |
పరిశీలన = వివరంగా తెలుసుకొనటం | తపన = కోరిక |
ప్రశంసాపత్రం=మెచ్చుకొంటూ ఇచ్చే పత్రం | నగదు=డబ్బు. |
అపరాధం = తప్పు, నేరము | అపహరించు = దొంగలించు |
ఆకాంక్ష = కోరిక | భీతి = భయం |
ఏకరువు = నిలుపుదల లేకుండా చెప్పటం | ఏరువాక = తొలకరిలో పొలం పనులు మొదలు పెట్టుట |
కొదువ = తక్కువ | నిగ్రహించు = గర్వపడు |
తరణం = దాటడం | తగాదా = తగువు |
పస = సారము, సమృద్ధి | సొంపు = సౌందర్యము |
ప్రసూనం = పువ్వు | స్వప్నం = కల |
సింధువు = సముద్రం | అమాయకముగా = మోసము తెలియని |
అప్రియం = ఇష్టం కానిది | అభిరామ = అందమైన, మనోహరమైన |
నిశ్చింత = చింతలేకుండా | జగడం = పోరు |
భంగ పడు = అవమానపడు | వృద్దాప్యం = ముసలి వయస్సు |
రయం = వేగం | అనిలం = గాలి |
అడచు = తగ్గించు, అణగకొట్టు | జగత్తు = ప్రపంచం |
అపహసించు = వెక్కిరించు, ఎగతాళి చేయు | అపాయం = ప్రమాదం, ఆపద |
అమాంతముగా = అకస్మాత్తుగా, ఒక్కసారిగా | అమిత = ఎక్కువైన |
ఒప్పందం = కట్టుబాటు | ఔషధం = మందు |
కొలను = సరస్సు | జలకం = స్నానం |
తామర = పద్మము, అంబుజము | విమర్శ = సమీక్ష, అవలోకనము |
పాటవం = నైపుణ్యం | పావనము = పవిత్రం |
ప్రీతి = ఇష్టం | పీచమణచు = నిర్వీర్యం చేయడం |
అరయు = చూచు, తెలుసుకొను | అర్చన = పూజ |
కంక = వెదురు, కోడె | అగ్గువ = చౌకగా |
కోమలి = స్త్రీ | అట్టహాసం = పెద్దనవ్వు |
పావడము = వస్త్రం | పానీయము = నీరు |
పిడాత = అకస్మాత్తుగా | అక్కెర = అవసరం |
అరుగు = వెళ్ళిపోవు | అలుక = కోపం |
కౌశలం = నేర్పు | దామం = హారం |
వ్యవహారాలు = పనులు | దక్కు = లభించు |
ఇష్టం = ప్రియం | దండు = సేన |
క్లిష్టం = కష్టమైన | ఉత్సుకత = కుతూహలం |
లయం = వినాశం | లంక = దీవి, ద్వీపం |
క్షామం = కరువు | ఆదిత్యుడు = సూర్యుడు |
కడుపు = ఉదరం, పొట్ట | క్షణము = లిప్త, త్రుటి, ముహూర్తం |
తోట = వనము | పాట – గానము |
దోషము = పొరపాటు | మాసము = నెల |
మడిగె = దుకాణం | గట్లనే = అట్లాగే |
వ్యవహారాలు = పనులు | నమ్రత = వినయం |
పిరం = ఎక్కువ ధర | కుములు = బాధపడు |
అర్థమత్తుడు = ధనం చేత పొగరెక్కినవాడు | అర్పించు = ఇచ్చు |
ఆలయం=గుడి. | విగ్రహం=దేవుని బొమ్మ. |
కపి = కోతి | వ్యాఘ్రము = పులి |
ధరిత్రి = భూమి | పోరితము = యుద్ధము |
భంగము = ఆటంకం | కరము = చేయి |
మింటికి = ఆకాశానికి | కుమిలి = బాధపడి |
సమీపించు = వచ్చు | యోగ్యులు = మర్యాదస్తులు |
కాల్చు = దహనము | మురికి = మలినము |
ఆవేశము = కోపము | ఆహ్వానము = పిలుపు |
ఇలలో = భూమిపైన | ఉల్లాసంగా = సంతోషముగా |
కృతజ్ఞతా=ధన్యావాదాలు. | క్షేమంగా=సురక్షితంగా . |
గత్తర = కలరా | గంతే = అంతే |
నీహారం = మంచు | శీతలం = చల్లని, చందనం |
పిలుపు = ఆహ్వానము | ఆకాశం = గగనము |
లుబ్దత్వం = పిసినారితనం | తకతకలాడు = తొందరపడు |
సౌమ్యం = శాంతం | ఉపకరణములు = సాధనాలు |
ఆయిల్ల = గత రాత్రి | అనుకుడు = వణకడం |
కమఠము = తాబేలు | కర్తవ్యం = చేయవలసిన పని |
మూక = సమూహం | తరుణి = స్త్రీ |
సలిలం = నీరు | అనాలం = నిప్పు |
సాహసం=తెగింపు(ధైర్యంగా)చేసే పని | ఊపిరి=గాలిపీల్చడం |
ఆడంబరము = డంబము, బింకము | ఆర్తి = ఆతురత |
నిర్మించుట=కట్టుట. | శతాబ్ది=నూరు సంవత్సరాలు. |
యుక్తి = ఉపాయం | పచ్చిక = గడ్డి |
అరుదెంచి = వచ్చి | వైనం = విధం |
తత్తర = తడబాటు | గగుర్పాటు = జలదరింపు |
విషమించు = చేయి దాటిపోవు | కుశలత = నేర్పు |
కదలిక = చలనము | పరంపర = వరుస |
తీరం = ఒడ్డు | సర్పం = పాము |
మన్నన = మర్యాద | ప్రోత్సహం = పురికొల్పటం |
శిల్పం=రాతిలో చెక్కిన బొమ్మ. | డబ్బు = ధనము |
కలిసి మెలిసి = ఇకమత్యంతో | కునుకు = చిన్నపాటి నిద్ర |
తగాదా = పోట్లాట | అరమరికలు = తేడాలు |
వ్యాపించు=విస్తరించు. | ప్రమాదం =ఆపద. |
కలప = కట్టె, కర్ర | కల్ల = అబద్ధం, అసత్యం |
నింగి = ఆకాశం | ప్రతిష్ఠ = గౌరవం |
మైకం = మత్తు | పికం = కోయిల |
సాటి = సమానం | తరువు = వృక్షం |
లోభి = పిసినారి | సౌరభం = సువాసన |
కంటకం = ముల్లు | కంపం = కదలిక, వణుకు |
కొన్ని తెలుగు పర్యాయ పదాలు తెలుగులో
- కారణము: హేతువు, నిమిత్తము, వివాదము, వ్యాజము,
- కీర్తి : యశస్సు, ఖ్యాతి, పేరు ప్రఖ్యాతులు
- గుఱ్ఱము : అశ్వము, హయము, తురగం
- దుఃఖము : చింతాక్రాంతం, శోకమయం
- వృక్షము : చెట్టు, మాను,
- మేధ: ఎరుక, జ్ఞానం, తెలివి
- దోషము : తప్పు, అపరాధము
- తీపి : మధురము, మాధుర్యము
- వనము : తోట, ఉద్యానవనం
- ధనము : ద్రవ్యం, అర్ధం
- నాన్న : జనకుడు, పిత, తండ్రి
- జలము : నీరు, ఉదకం, తోయం
- విధానం : పద్దతి, రీతి, తీరు, విధం
- కానుక : బహుమతి, బహుమానం
- సువర్ణం : బంగారం, కనకం, హేమము, కాంచనం, పుత్తడి, పసిడి
- మృత్యువు : మరణం, నిర్యాణము
- మైత్రి: స్నేహం, చెలిమి, సాంగత్యం
- గుర్తు : చిహ్నం, సంకేతం, ఆనవాలు, సంజ్న
- సముద్రం : కడలి, సాగరం, సింధువు,
- గుంపు : సమూహం, రాశి, సముదాయం, దండు
- ఇంద్రధనుస్సు : హరివిల్లు, ఇంద్రచాపము
- ప్రభువు : భూపతి, భూపాలుడు, రాజు
- రాత్రి : నిశిది, రేయి
- కుమార్తె : కూతురు, తనయ, సుత, పుత్రిక, తనూజ
- కుమారుడు : కొడుకు, సుతుడు, తనయుడు, అంగజుడు, పుత్రుడు
- ఆదివారం : భానువరం, రవివారం, ఆదిత్యవారం
- గోల : ఆగడం, అల్లరి, గడబిడ
- కోపము : క్రోధము, ఆగ్రహం, ఉద్రేకం, కినుక, రోషము
- డబ్బు : ధనం, ఆదాయం, సొమ్ములు, నగదు, ద్రవ్యము,
- పెండ్లి : వివాహం, పనిగ్రహణం, మనువు, పరిణయం, కళ్యాణం
- భర్త: ప్రాణనాధుడు, వల్లభుడు, ఈశుడు, మొగుడు, పతి
- భార్య : సతి, ఆలు, ఇల్లాలు, అర్ధాంగి, పత్ని
- మెరుపు : సౌదామిని, మేఘవహ్ని, నీలాంజన
- రణం : యుద్ధం, సంగ్రామం, పోరు, సమరం, పోరాటం
- నింగి : ఆకాశం, అంబరం,
- తల్లి : జనని, అమ్మ, మాత, జనయిత్రి
- నిజం: సత్యం, యదార్ధం, వాస్తవం
- నేత్రం: అక్షి, కన్ను, నయనం
- గురువు: ఉపాధ్యాయుడు, బోధకుడు, అధ్యాపకుడు, శిక్షకుడు
- అమ్మకం : విక్రయం,
- వేగం : శీఘ్రం, వడి వడిగా
- అగ్ని : నిప్పు, దహనం, అనలం, వహ్ని,
- ఆనందం : సంతోషం, హర్షం, మోదము
- అనుమానము : సందేహము, శంక, సంశయం
- అడుగు : పాదం, చరణం
- అమృతం : సుధ, పీయూషము, ఘ్రుతం
- నాట్యం : తాండవం, నాట్యం, నర్తనం, నృత్యం, లాస్యం,
- నింద : అపవాదు, నీలాపనింద, దూషణం
- ఆలస్యం : జాగు, జాప్యం
- ఆశ్చర్యం : వింత, విడ్డూరం, విచిత్రం
- ఇల్లు : నిలయం, గృహం, భవనం, సదనం
- అకస్మాత్తు : హటాత్తుగా, అదాటున, అప్పటికప్పుడు, అదురుపాటు, రెప్పపాటు
తెలుగు పర్యాయ పదాలు వివిధ రకాలు